Sıfıryüz ya da 100 metre koşu zamanı ölçme silsilesi

2 gündür çok ağır bir projeye boğulmuş haldeyim. Ne yemek yedim doğru dürüst, ne yıkandım ne de uyudum. Lakin bitirdim işimi ve elimde çalışan bir alet var. Testlerde çalışan bir alet. Umarım pistte de problemsiz çalışır.

Hepsi 'caddebostan olimpiyatları' grubumuzun 0-100m koşu alışkanlığı geliştirmesiyle başladı. Cep telefonlarıyla benzeri görülmemiş ölçme teknikleri geliştirdik, doğru ölçtün yanlış ölçtün böyle ölçtün diye her hafta birbirimizi yedik. Besbelli ki yeni bir aygıta ihtiyacımız vardı; insan faktörünü bu işin içinden çıkartmamız gerekiyordu. İşte karşınızda sıfıryüz...

Ana Ünite

Sıfıryüz, Teknokits'in K-55 bariyer alarmı üzerine kurulu bir kronometre sistemi. Üzerinde görülen basit kronometre aletinin start/stop tuşuna bir kez start'ta bir kez de finish çizgisinde basarak aradığımız basit ve etkili süre ölçme işini yerine getiriyor.

Sistem start için ufak bir tabanca kullanıyor. Kalsiyum sandoz kutusu kullanarak yaptığım tabanca, ana üniteye bağlandığında üzerindeki ufak kırmızı ışık yanıyor ve start'a hazır oluyoruz. Tuşuna basıldığı zaman tabanca bir düdük sesi çıkarıyor ve ana üniteyi tetikleyerek bir kez için kronometre tuşuna basmasını sağlıyor.

Tabanca

Finiş noktasında ise ana ünite ve infrared bariyer bulunuyor. İnfrared bariyerden koşucu geçtiği anda sistem tekrar tetikleniyor ve ikinci kez kronometrenin tuşuna basıyor. Böylece de zamanımızı alıyoruz.

Sistem Şeması

Video
Burada start ve finiş anını temsilen birer video bulunmakta. Unutmayın ki ışığın söndüğü anlar kronometrenin tuşuna basıldığı anlardır.

Start!

Finiş!

Features
5 saate kadar pil ömrü
Güneş ışığı altında çalışabilme
Ana ünite üzerinde yüksek güçte sinyal lambası
Yüksek tetikleme hızı, hassas zaman ölçümü
Fotofiniş eklemeye müsait
100'lerce metre kabloyla bile (maksimum 40 ohm) çalışabilir tabanca portu
Dahili pil şarj sistemi
Göz alıcı tasarım

Teknik Bilgi
Ana ünite, teknokits'ten 15 liraya aldığım bariyer devresi üzerine kurulu. Bu bariyer devresi, vericisini gördüğü zaman bir ışığı açıyor ve beklemeye başlıyor. Tabancadan gelen bağlantı ya da bariyerin kesilmesi (önünden biri geçmesi) durumunda bu ışık kapanıyor. Işığın her kapanmasında da kronometrenin tuşuna basılıyor. Bunun gerçekleşmesi için röleyi süren tranzistörden bir hat da kronometreye çektim.

Ana ünite içinde bir adet 1.3Ah 12 volt batarya bulunmakta. Bu tip bataryaların nasıl şarj olduğunu pek bilmediğim ve bir de şarj devresi ile uğraşmak istemediğim için basit bir akım kontrollü şarj devresi uydurdum. Bu devre, pile giden akım 350mA'i geçtiği zaman uyarı amaçlı olarak minik bir led'i yakıyor ve hepsi bu kadar. Bu piller için önerilen şarj akımı 100-300mA imiş, bir makalede okudum. Pil ile adaptör girişine seri olarak bir 10 ohm direnç bağladım ve pilin bu şekilde 200mA civarı bir akım ile şarj olduğunu gördüm. Pil çok fazla boşalmış ya da adaptör girişine yüksek voltaj uygulanırsa kırmızı ışığımız bizi uyaracak. Diğer türlü paşa paşa şarj ediyoruz. Çok basit şarj devrem gayet güzel çalışıyor.

Tabanca görüldüğü kadar basit değil. Tabanca start'ta ve ana ünite de finiş'te bulunacağı için tabancanın 100 metrelik bir kabloyu sürebilmesi, polarite seçmemesi ve bu kabloda sinyal olduğunda kırmızı ışığı yakması gerekiyordu. Kırmızı ışık için giriş katında köprü diyot üzerinden akım alan basit bir devre var. Ana üniteye gidecek start sinyali içinse röle aracılığı ile giriş kısa devre yapılıyor ve bu şekilde ışık da sönüyor. Start işlemleri için tabanca içerisinde kapasitör ile yavaşlatılmış bir röle bulunmakta.Bu röle, start sinyalinin ve düdüğünün yeterli süre basılı kalmasını sağlıyor. Bu şekilde düğmeye çok kısa ya da kesintili basılsa da start düzgün bir şekilde gerçekleşiyor.